:: ปัญหา : สถานการณ์เฉพาะหน้า หรือ สิ่งที่ยังมาไม่ถึง ::

      ความหมายและคำนิยามของปัญหามีผู้นิยามไว้คือ Kepner and Tregoe โดยได้ให้นิยามของปัญหาว่า
  

"A problem is the gap between should performance and actual performance."

ปัญหา หมายถึง ความแตกต่างหรือความเบี่ยงเบนที่เกิดขึ้น

ระหว่างผลงานจริงไปจากผลงานที่ควรจะเป็น 

       ซึ่งนั่นอาจเป็นเพียงคำนิยามความคิดของผู้ประสบกับปํญหานั้น ๆ โดยตรง แต่สำหรับแต่ละคนย่อมจะมีนิยามของปัญหาตามประสบการณ์รายบุคคลที่รู้จักมักคุ้นกับปัญหานั้นโดยตรง ภาวะข้องเกี่ยวกับบุคคลรอบข้าง อัตวิสัยและภาวะวิสัยที่แตกต่างกัน จึงไม่อาจมีนิยามที่สำเร็จรูป แต่สำหรับข้าพเจ้าได้ให้คำนิยามของปัญหาตามความเข้าใจเล็ก ๆ น้อย ๆ ไว้ 2 ประเภท คือ

"ปัญหา ไม่ใช่การผูกมัดของปมเชือก

 หากแต่ปัญหา คือ เงื่อนของเชือกที่ต้องการมือเพื่อกระตุกเชือกออก"

และอีกความเข้าใจหนึ่งคร่าว ๆ จะเน้นเรื่องการอธิบายมากกว่าหาแนวทางแก้ไข 

(คล้ายว่ายอมรับปัญหานั้นแต่โดยดี)

"ในระหว่างการแก้ปัญหาหรือเสร็จสิ้นไปแล้วนั้น ปฏิเสธไม่ได้ที่จะเกิดอีกปัญหาอื่นขึ้นตามมาอีก

ไม่มากก็น้อย ไม่เล็กก็ใหญ่ ไม่สาหัสก็ปางตาย ไม่ร้ายก็ดี

คงจะไม่กล่าวเกินเลยไปนักหากจะเปรียบปัญหาว่าเสมือนการเล่นเหยียบย่ำแมลงบนพื้นดิน

ยกเท้าไปยังรูหนึ่งเพื่อเหยียบ กลับมีแมลงออกมาอีกรูหนึ่ง ไม่จบสิ้น"

        ชีวิตประจำวันของแต่ละคนล้วนต้องพบเจอกับอุปสรรคปัญหานานัปการ ทั้งจากปัจจัยภายในและภายนอกที่เข้ามาในการดำรงชีวิต ไม่ว่าจะเป็นปัญหาโลกร้อน นอนน้อย เขื่อนแตก แจกแท็บเล็ต อกหัก แฟนทิ้ง หญิงนอกใจ ชายไปมีชู้ เงินไม่พอใช้ น้ำไฟเข้าไม่ถึง เด็กแว้นซิ่ง หลินปิงไม่กินไผ่ ประชาธิปไตยพิกลพิการ ชาวบ้านไร้ที่ทำกิน ชนกลุ่มน้อยพลัดถิ่นอาศัย ปัญหาไทย - กัมพูชา ไล่ล่าอดีตนายกฯ ฝนตก รถติด ดินโคลนถล่ม ฝนแ้ล้ง เงินบาทแข็ง ค่าแรงน้อย แรงงานประท้วง ม็อบป่วนกรุง หุ้นตก บริษัทถูกโกง โรงเรียนรับแป๊ะเจี๊ยะ เสียพนัน คอร์รัปชั่นพุ่ง ยุงลายระบาด ขาดธรรมาภิบาล บ้านรั่ว กลัวจอมืด เศรษฐกิจฝืดเคือง การเมืองน้ำเน่า เข้าเว็บไม่ได้ และอะไรต่อมิอะไรอีกหลายประการร้อยแปดพันเก้า

       ปัญหาเหล่านี้มักสร้างความลำบากใจให้แก่ทุกคนไม่มากก็น้อย ขึ้นอยู่กับแต่ละคนจะมีวิธีจัดการกำจัดหรือแก้ไขให้ทุเลาเบาบางลงได้อย่างไร ? หลายคนใช้วิธีแก้ปัญหาแบบประเมินสถานการณ์ข้างหน้าเป็นรายกรณี บางรายหลบเลี่ยงปัญหา จนกระทั่งท้ายที่สุดถึงขั้นไม่รับรู้ปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นรอบตัวช่วยทำให้สบายใจไปได้สักพักหนึ่ง แต่นั่นเป็นเพียงวิธีการหมักหมมของปัญหาอย่างหนึ่งเท่านั้นโดยซุกไว้ใต้เสื่อหรือเลือกที่จะลืมชั่วคราว แต่กระนั้นปัญหาก็ยังกลับมาอีกครั้งในเมื่อคำถามเหล่านั้นยังไม่ถูกเฉลยตอบหรือแก้ไข โดยลึก ๆ หวังว่าปัญหานั้นจะผ่านไปได้ด้วยดีและจะไม่เกิดการเปลี่ยนแปลงอะไรที่ส่งผลกระทบกระเทือนมายังตัวเอง อีกทั้งก้าวข้ามปัญหาด้วยการหวังพึ่งเทวดาฟ้าดิน บนบาลศาลกล่าวสิ่งศักดิ์สิทธิ์เพื่อยึดเหนี่ยวจิตใจให้แข็มแข็งต่อปัญหาที่เผชิญหน้าอยู่ ซึ่งก็นับเป็นอีกวิธีหนึ่งที่พบมากในสังคมไทย และอีกความเข้าใจอย่างหนึ่งเกี่ยวกับการแก้ปัญหาโดยหวังพึ่งพาให้ผู้อื่นเป็นผู้แก้ไขปัญหานั้นให้กับตนเอง อาจเป็นได้ในรูปแบบของการปรึกษา ขอคำแนะนำจากผู้รู้หรือประสบการณ์สูงที่ได้เคยผ่านเหตุการณ์กรณีดังกล่าวมาแล้วก็ได้ เพื่อเป็นแนวทางศึกษาทำความเข้าใจเรื่องนั้น ๆ อีกทั้งเป็นวิทยาทานแก่ผู้ประสบปัญหาอีกด้วย แต่กล่าวโดยรวมแล้วปัญหาย่อมจะเกิดจากการกระทำของตัวบุคคลที่ได้ก่อไว้ในอดีต ส่งผลมายังเหตุการณ์ในปัจจุบันซึ่งอาจมีผลต่อไปยังอนาคตก็เป็นได้ หากไม่กำจัดปัญหาเหล่านั้นเสียแต่เนิ่น ๆ อธิบายง่าย ๆ คือ เราไม่อาจแก้ไขปัญหาของชีวิตได้นอกจากลงมือแก้ไขด้วยตัวเองหรืออีกนัยหนึ่งคือ ไม่มีปัญหาใดที่มนุษย์ผู้สร้างมันขึ้นจะไม่สามารถแก้ไขได้